با آشنایی با مود فیلمبرداری دوربین خود،
بی شک دنیایی از فرصتها به روی شما گشوده خواهد شد. مسلما فیلمبرداری در
مقایسه با ثبت تعدادی تصویر ثابت پشت سر هم، برای به تصویر کشیدن صحنه های
گسترده مناسب تر است. مثلا یک عکاس حیات وحش میتواند با فیلم گرفتن، سلسه
رفتار حیوانات را به تصویر بکشد.
کاملا واضح است که به تصویر کشیدن اتفاقاتی
که در طول زمان اتفاق میافتند، با استفاده از تصاویر متحرک، نتیجه بهتری
در پی خواهد داشت. به هر حال چه در زمینه حیات وحش مشغول باشید و چه نه،
امیدواریم که این مقاله بتواند شما را با ویژگیهای بالقوه دوربین دیجیتال
SLR خود در ضبط فیلمهای متحرک آشنا کند و راهنمای فیلمبرداری خوبی برایتان
باشد.
۱٫ Fram Rate یا سرعت فریمها در ویدئو چیست؟
نرخ فریم همان سرعت فریمهای پیدرپی در یک
ویدئو است. زمانی که فیلم میگیرید، در واقع در حال ثبت تصاویر با سرعت
فریم بسیار سریع هستید. این تصاویر بعدها با سرعت بالایی پشت سر هم پخش می
شوند و لذا مغز انسان حس می کند که در حال تماشای تصاویر متحرک است.
بسته به اینکه کجا و یا به چه منظوری به
فیلمبرداری میپردازید، تعداد فریمی که برای کار خود در نظر میگیرید، با
هم تفاوت خواهند داشت. لازم است توجه داشته باشید که نرخ فریمی که دوربین
شما با آن به ضبط فیلمهای ویدئویی میپردازد با تعداد فریمی که دوربین شما
با آن عکسهای پیدرپی میگیرد متفاوت است. به عنوان مثال ممکن است برخی دوربینها مانند Nikon D3400 بتوانند با سرعت ۶۰ فریم بر ثانیه نیز فیلم بگیرند، اما سرعت عکسبرداری آنها تنها ۵ فریم بر ثانیه است.
تقریبا اکثر فیلمها با نرخ ۲۴ فریم در
ثانیه ضبط میشوند. با این حال، تلویزیونها دارای یک نرخ فریم استاندارد
سطح جهانی نیستند. به عنوان مثال در اروپا و تعدادی از کشورهای دیگر،
ویدئوها در فرمت PAL و با نرخ ۲۵ فریم در ثانیه ضبط میشوند، حال آنکه در
آمریکای شمالی و همین طور ژاپن ویدئوها با فرمت NTSC و با نرخ ۲۹٫۹۷ فریم
در ثانیه ثبت میگردند (که اغلب به عنوان ۳۰ فریم در ثانیه بیان میگردد).
2. انتخاب سرعت شاتر مناسب
دوربینهای فیلمبرداری بزرگ، اکثرا دارای
شاتر گردان هستند. این شاترها نیم دایرهای بوده و با چرخش خود، حسگر
دوربین را برای ثبت هر فریم در معرض تابش نور قرار میدهند. به همین منظور،
سازندگان فیلم زاویه شاتر را طوری تنظیم میکنند تا میزان تاری حرکتی
(Motion blur) در ویدئو را کنترل کرده و تا جای ممکن، حرکات به صورت ملایم و
نرم به چشمان انسان منتقل گردد.
دوربینهای دیجیتال SLR، غالبا به صورت
گسترده از پرده شاتر استفاده میکنند. به همین دلیل نیازی نیست که زیاد
نگران عملکرد شاتر در این ارتباط باشید. تنها به یاد داشته باشید که از
حرکات و جابجاییهای ملایم در هنگام فیلمبرداری استفاده کنید و برای آنکه
فیلمی بدون لرزش بگیرید، حتما سرعت شاتر شما باید معکوس دو برابر نرخ فریم
فیلمبرداری باشد.
مثلا اگر با نرخ ۲۵ فریم در ثانیه
فیلمبرداری میکنید، میبایست سرعت شاتر ۵۰/۱ ثانیه را انتخاب کنید. در این
صورت میبایست میزان نوردهی را از طریق تنظیمات دیافراگم و میزان حساسیت
حسگر به نور (ISO) کنترل کنید. ویدئویی که در ادامه مشاهده میکنید تفاوت
تاری حرکتی (Motion blur) برای سرعت شاترهای مختلف را نمایش میدهد. همانند
گرفتن عکس، در ویدئوها هم وقتی از سرعتهای پایینتر استاده میکنید،
میزان محو شدگی در اجسام متحرک بیشتر میشود.
3. با هر دو زاویه باز و کلوزاپ فیلم بگیرید
اینکه دوربین خود را در یک مراسم تنظیم کرده و سپس دکمه ضبط را فشرده و
دوربین را به حال خود رها کنید خیلی راحت است. اما واقعا تا به حال چند تا
فیلم دیدید که در آنها زاویه دوربین و ترکیب بندی تصویر در کل مدت زمان
فیلمبرداری ثابت باشد؟ اگر هم وجود داشته باشد، قطعا تنها تعداد انگشت
شماری فیلم به این سبک موجود است. یکی از بهترین روش ها برای حفظ توجه
تماشاگران، و افزودن تاثیر حرفهای به فیلمی که میگیرید، ثبت یک صحنه در
ترکیب بندیهای متفاوت است.
به همین دلیل فیلمبرداری با دوربینهای SLR و با استفاده از لنزهای زوم
بسیار ساده و مناسب است. با استفاده از این لنزها میتوانید هم سکانسهای
واید را ضبط کرده و سپس با زوم کردن لنز، اقدام به تصویربرداری کلوز آپ
کنید تا جزئیات آنچه که از آن فیلم میگیرید را برجسته تر سازید. به این
ترتیب می توانید با جابجایی بین برشهای فیلم، توجه بینندگان را بیشتر به
فیلم خود جلب نمایید.
اگر شما اقدام به نمایش یک کلیپ ویدئویی ۳۰ ثانیهای با نمایی ثابت
نمایید، بیننده پس از مدتی احساس خستگی میکند. ولی اگر بین ترکیب بندیهای
مختلف جابجا شوید، میزان علاقه و توجه ببنندگان فیلم، به اوج خود خواهد
رسید. به این ترتیب خواهید توانست از برخی از قسمتهای فیلمبرداری شده
پریده و بر روی بخشهای جذاب تر آن تمرکز کنید. البته توجه داشته باشید که
در این حالت، باید صحنه فیلمبرداری شده مشابه با قبلی به نظر برسد و جریان
فیلم حفظ شود.
به عنوان مثال میتوانید به جای یک لنز ثابت، از لنزهای زوم مانند این لنز نیز استفاده کنید.
4- به صورت دستی فوکوس کنید
بسیار وسوسه انگیز به نظر میرسد در زمانی
که فیلمبرداری با دوربینهای SLR خود را آغاز می کنید، به ویژه در هنگام
تصویر برداری از سوژههای متحرک، از حالت فوکوس خودکار استفاده کنید. اما
حالت فوکوس خودکار باعث میشود که همواره لنز به دنبال یافتن نقطه فوکوس
مناسب باشد، و در زمانی که سعی می کند تا دوباره نقطه فوکوس دیگری را
انتخاب کند، ویدئوی شما بسیار مبتدیانه به نظر برسد. به جای این کار سعی
کنید از حالت فوکوس دستی استفاده نمایید.
در شرکتهای بزرگ تولید فیلم سینمایی، شغل
مجزایی برای تنظیم کنندگان فوکوس وجود دارد، وظیفه این افراد انجام فوکوس
دستی لنزها برای فیلمبردار است! برای انجام مناسب این تکنیک، نیاز به تمرین
زیادی دارید، اما آن چنان هم که به نظر میرسد دشوار نیست. نکتهای که
میتواند به شما کمک کند این است که بستن دیافراگم موجب افزایش عمق میدان
میشود و محدوده خارج از فوکوس شما کمتر میشود. این کار کمک بزرگی به حفظ
فوکوس میکند.
۵- از صحنههای اطراف نیز فیلم بگیرید
سعی کنید از جزئیات اطراف سوژه هم فیلم
بگیرید. ممکن است این جزئیات، افتادن قطرات آب بر روی برگ درخت باشد یا
وزیدن باد در میان شاخه درختان. در واقع این جزئیات می توانند هر چیزی
باشند. این تکه فیلمهای اضافی به شما کمک می کند تا فیلم نهایی خود را با
جزئیات بیشتری تکمیل کنید. به این ترتیب لازم نیست در تمام طول فیلم، تنها
به سوژه اصلی بپردازید.
این امر به ویژه در فیلم های حیات وحش و
طبیعت اهمیت زیادی دارد، به این ترتیب قادر خواهید بود تا گذر زمان و
اتفاقات را به صورت بسیار راحت تر، به چندین کلیپ مختلف تقسیم کرده و بین
آنها را با این تکه فیلمها پر کنید. از گرفتن فیلمهای واید و کلوز آپ،
که پیش تر به آن اشاره شد نیز می توانید برای این مقصود استفاده کنید.
۶- صدا را به صورت جداگانه ضبط کنید
تهیه کنندگان حرفه ای هرگز صدا را به صورت
مستقیم از طریق دوربین ضبط نمیکنند، بلکه صدابردار با استفاده از
میکروفونهای ویژه که در بالای افرادی که صحبت میکنند نگاه داشته میشود،
به ضبط صدا میپردازد. این امر سبب می شود که تداخلی بین صدای سوژه مورد
نظر با صداهای مزاحم اطراف شما که در حال فیلمبرداری هستید به وجود نیامده و
به ثبت مناسب صدا نیز توجه کاملی شود.
در مورد فیلمهای حیات وحش، عموما صدا در
زمان دیگری ضبط میشود و بسیار به ندرت اتفاق میافتد که صدا و تصویر در یک
زمان ضبط شوند. در عوض، معمولا در هنگام ویراِیش فیلم، صدا بر روی آن قرار
می گیرد. به کلیپ زیر توجه کنید:
به عنوان نتیجه گیری می توان گفت که ویدئو
رسانهای بسیار جذاب است و بی دلیل نیست که انسان مجذوب فیلم و تلویزیون
شده است. بنابرای تولید یک فیلم با کیفیت، درست همانند عکاسی، یک هنر به
شمار میآید و با شروع به این کار متوجه خواهید شد که علاوه بر هنر، تفریح
بسیار جذابی نیز است. پس سعی کنید حتما از قابلیت فیلمبرداری با دوربینهای
SLR خود نیز استفاده نمایید!